OOK NA 2030 FLINKE GROEI IN WERKGELEGENHEID OFFSHORE WIND SECTOR

Met de Wind op Zee routekaart 2030 weten we hoeveel windenergie we nog bij gaan bouwen tot 2030. En met schattingen van 38-72 GW in 2050 hebben we ook een stip op de horizon voor later. Deze parken moeten echter nog wel door mensen gebouwd en onderhouden worden. In de working paper ‘Post 2030 offshore wind employment in the Netherlands: first indications of an outlook on direct employment regarding construction and operations & maintenance phases.’ van Erik Knol (Qeam) en Erwin Coolen (ECHT)  voor RVO wordt een eerste visie gegeven op de verwachte ontwikkeling van de arbeidsmarkt hiervoor.

NEDERLANDSE BANEN

In dit onderzoek wordt er gekeken naar twee fases:, de constructie- en operatiefase. De voorafgaande ontwikkelingsfase en de latere decommissioningsfase zijn buiten beschouwing gelaten. In het onderzoek wordt er in eerste instantie gekeken naar een uitrol van 1 GW per jaar tot 2030, waarna er een versnelling zal plaatsvinden naar 2,2 GW per jaar.
De taken in de verschillende fases zijn opgesplitst in gespecialiseerde werkpakketten. Deze zijn vervolgens toegewezen aan een van de deelgebieden in de constructiefase (Toelevering of Bouw) of de operatiefase (Onderhoud).

TOELEVERING

De paper laat zien dat in de constructiefase er op dit moment vooral veel mensen nodig zijn bij de toeleveranciers. De bulk hiervan (bijna 2000 FTE op jaarbasis in 2030) ligt bij de turbinefabrikanten. Zij hebben echter geen fabrieken in Nederland staan, waardoor dit weinig directe werkgelegenheid oplevert. Wel zijn er in Nederland grote spelers op het gebied van funderingen en substations. Deze bedrijven hebben ongeveer 1250 FTE in dienst die deze onderdelen bouwen.
De kans op nieuwe turbinefabrieken na 2030 in Nederland wordt als klein genoemd. De groei in werkgelegenheid in Nederland na 2030 op dit gebied wordt dan ook laag ingeschat. Voor de partijen die nu al actief zijn in Nederland wordt wel een verdubbeling in FTE verwacht na 2030.

BOUW

In tegenstelling tot het maken van turbines zijn Nederlandse bedrijven wel marktleiders in de bouw van offshore windparken met partijen als Van Oord Offshore Wind en Heerema Marine Contractors. De aantallen werknemers hierbinnen zijn echter wel lager. Tot 2030 zal dit naar verwachting in totaal 430 FTE op jaarbasis opleveren. Deze mensen houden zich onder andere bezig met het installeren van monopiles en turbines, maar ook met het aanleggen van de kabels.

Gezien de voorspelde groei in de uitrol zal ook hierbij na 2030 een groei zijn in de werkgelegenheid. In het onderzoek gaat het naar verwachting om 1.000 FTE op jaarbasis, een ruime verdubbeling t.o.v. het huidige aantal.

ONDERHOUD

In tegenstelling tot de constructiefase is onderhoud aan windparken een lokaal gedreven industrie, die ook nog eens werk biedt gedurende de 30+ jaar waarin het windpark draait. Voor de Nederlandse economie is dit dan ook het meest relevant. Als in 2030 de routekaart Wind op Zee 2030 is afgebouwd zijn er naar verwachting 420 FTE bezig met het onderhoud aan de 10,6 GW aan windturbines in de Nederlandse Noordzee. Dit kan doorgroeien tot 2400-4500 FTE in 2050 (afhankelijk van het opgestelde vermogen).

INDIRECTE WERKGELEGENHEID

Naast de directe werkgelegenheid die berekent is in dit onderzoek is er ook nog veel potentie voor indirecte werkgelegenheid. De Nederlandse supply chain kent een groot aantal innovatieve bedrijven die toeleveranciers zijn aan de bouwende partijen. Denk bijvoorbeeld aan de bouw van kranen en grippers en innovatieve methodes om onderhoud met drones te plegen. De werkgelegenheidseffecten van deze bedrijven vielen echter buiten de scope van dit onderzoek, maar er liggen kansen voor Nederland om hier verder in te groeien.

AANBEVELINGEN

Om ervoor te zorgen dat deze voorspelde werkgelegenheid ook daadwerkelijk wordt omgezet in Nederlandse banen raden de onderzoekers aan om in te blijven zetten op de Nederlandse sterktes zoals bouw en onderhoud. Hiervoor moet in overleg met scholen de juiste scholing worden ingericht. Daarnaast moet ook verder worden gekeken naar kansen in nieuwe aanpalende sectoren. Denk bijvoorbeeld aan multifunctioneel ruimtegebruik, waterstof en andere vormen van offshore energie waar de kennis en vaardigheden uit de offshore wind goed op aansluiten.